جعبه فرمان چیست؟

یکی از مهم‌ترین اجزای هر خودرویی را می‌توان سیستم فرمان آن عنوان کرد. مسلماً تصور اینکه بدون فرمان، رانندگی چه‌قدر دشوار و خطرناک خواهد بود، چندان سخت و پیچیده نیست! این سیستم مهم، امکان هدایت دقیق خودرو را با تبدیل حرکت چرخشی فرمان به حرکت خطی چرخ‌ها، فراهم می‌سازد.

سیستم فرمان، به‌عنوان قلب کنترل‌کنندة خودرو شناخته می‌شود که با هدف ایجاد ارتباط مستقیم بین راننده و خودرو به‌کاررفته و به راننده اجازه می‌دهد تا با چرخاندن فرمان، مسیر حرکت را تعیین کند. از طریق سیستم فرمان که در جلوبندی خودرو قرار دارد، راننده می‌تواند خودرو را به‌ دقت هدایت کرده و در شرایط مختلف رانندگی، کنترل کاملی بر آن داشته باشد.

این سیستم‌ در طی سال‌ها دستخوش تغییرات بسیاری شده‌ و از مدل‌های مکانیکی ساده تا سیستم‌های الکترونیکی پیشرفته امروزی مسیر تکامل را دنبال کرده است. هر یک از این سیستم‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب نوع مناسب آن‌ها، به عوامل مختلفی مانند نوع خودرو، کاربری آن و فناوری‌های مورد استفاده در تولید بستگی دارد. 

 مراحل عملکرد سیستم فرمان را می‌توان به ترتیب زیر عنوان کرد:

• چرخاندن فرمان: با چرخاندن غربیلک فرمان توسط راننده، نیرویی به این سیستم وارد می‌شود.

• انتقال نیرو: این نیرو از طریق ستون فرمان به جعبه‌فرمان منتقل می‌شود.

• تبدیل حرکت: در جعبه‌فرمان، شاهد تبدیل‌شدن حرکت دورانی به حرکت خطی خواهیم بود‌‌

• انتقال به چرخ‌ها: درنهایت حرکت خطی ایجاد شده از طریق میل‌ فرمان و بازوی پیتمن به چرخ‌های جلو منتقل شده و باعث تغییر زاویه چرخ‌ها می‌شود.

یکی از اجزای اصلی سیستم فرمان، جعبه فرمان است که بیشترین تنوع سیستم به آن بستگی دارد.  جعبه فرمان خودرو، قسمتی حیاتی از سیستم کنترل و رانندگی ماشین است. این جعبه حاوی دستگاه‌های مکانیکی و الکترونیکی است که حرکات فرمان را به چرخ‌های خودرو منتقل می‌کند. در حقیقت، جعبه فرمان نقش اصلی در تعیین جهت و حرکت خودرو ایفا می‌کند.

وظایف جعبه فرمان در خودرو

• ارتباط با تایرها: جعبه فرمان وابسته به پیچش تایرها است. حرکت دسته فرمان، از طریق سیستم مکانیکی یا هیدرولیکی، به تغییر جهت چرخ‌ها منتقل می‌شود.

• کنترل سرعت: برخی از جعبه‌های فرمان با قابلیت کنترل سرعت (Cruise Control) ارتباط دارند. این ویژگی به راننده این امکان را می‌دهد که سرعت خودرو را در مقادیر تعیین شده نگه دارد.

• سیستم‌های پیشرانه: در خودروهای پیشرانه هوشمند، جعبه فرمان ارتباط مستقیم با سیستم‌های کنترل پیشرانه دارد و می‌تواند به طور خودکار تنظیماتی را اعمال کند تا به بهترین شکل ممکن از توان موجود استفاده شود.

• سیستم‌های ایمنی: برخی از خودروها جعبه فرمان با سیستم‌های ایمنی مانند ABS (سیستم ترمز ضد قفل) و ESP (برنامه پایداری الکترونیک) هماهنگ شده‌اند. این هماهنگی به بهبود عملکرد ایمنی خودرو کمک می‌کند.

• حسگرها و فناوری‌های هوشمند: برخی از جعبه‌های فرمان با حسگرها و فناوری‌های هوشمند مجهز هستند که به تشخیص موانع و اطلاعات ترافیک کمک می‌کنند و در نهایت به کاهش خطرات حوادث کمک می‌کنند.از طریق بهینه‌سازی و کنترل موارد مختلف، جعبه فرمان بهبود عملکرد و ایمنی در کنار راحتی راننده را فراهم می‌کند.

انواع جعبه فرمان

1 – جعبه فرمان مکانیکی:

این نوع جعبه فرمان بدون استفاده از هیدرولیک عمل می‌کند و از سیستم مکانیکی برای انتقال نیروی فرمان به چرخ‌ها استفاده می‌کند. این جعبه‌ها معمولاً ساده‌تر و خرابی کمتری دارند، اما ممکن است در حالت‌هایی حس فرمان متفاوتی داشته باشند.

2. جعبه فرمان با نیروی کمکی:

در این نوع جعبه فرمان، نیروهای هیدرولیکی یا الکتریکی به‌کمک قطعات مکانیکی می‌آیند تا نیروی گشتاور دست راننده را افزایش دهند. این سیستم‌ها به راننده کمک می‌کنند تا راحت‌تر فرمان را بچرخاند و از خشکی یا سختی فرمان جلوگیری کنند. این نوع جعبه فرمان به طور معمول در خودروهای مدرن استفاده می‌شود و راحتی بیشتری را برای راننده فراهم می‌کند.

  علائم خرابی جعبه‌ فرمان خودرو

علائم زیر می‌توانند نشان‌دهنده خرابی جعبه‌فرمان باشند:

• لقی زیاد فرمان

• سفت‌شدن فرمان

• لرزش فرمان 

• کشیده‌شدن خودرو به یک سمت

• نشتی روغن